Co to jest założenie:
Przesłanka jest wynikiem rozumowanie, które może być prawdziwe lub fałszywe i które pozwala na ustalenie wniosku. Jednak używając tego terminu jest on również używany jako synonim zasady obiektywnej lub moralnej: „Naszym założeniem jest zdobycie mistrzostwa w piłce nożnej”, „Nauczyciele kształcą w oparciu o przesłankę wartości społecznych”.
Jest także sygnałem do wywnioskowania czegoś na podstawie posiadanych informacji lub argumentów. Przesłanka i wniosek stanowią argument.
Przesłanka to słowo wywodzące się z łaciny praemisus, co oznacza „wyślij naprzód”. Niektóre synonimy przesłanki to: poprzednik, idea, hipoteza.
Przesłanka w logice
W badaniach logiki przesłankami są twierdzenia lub procesy rozumowania, które generują argumenty do opracowania wniosku.
Jeśli argument jest prawdziwy, propozycja może prowadzić do prawidłowego wniosku. Jednak twierdzenia mogą być prawdziwe lub fałszywe, a także potwierdzać lub zaprzeczać i nie przestawać być przesłankami.
Przykładem przesłanki może być:
Przesłanka 1: Dzieci lubią jeść lody o smaku czekoladowym.
Przesłanka 2: John jest chłopcem.
Wniosek: Juan lubi jeść lody o smaku czekoladowym.
W tym przykładzie, jeśli dzieci lubią lody o smaku czekoladowym, a Juan jest chłopcem, można wyciągnąć wniosek, że Juan lubi jeść lody czekoladowe. Ale wniosek może być błędny, bo nawet jeśli Juan jest dzieckiem, niekoniecznie musi lubić lody o smaku czekoladowym, ale waniliowe. Oznacza to, że pierwsza przesłanka nie jest do końca prawdziwa, a zatem wniosek nie jest prawidłowy.
Przesłanka 1: Ana zwykle w niedziele chodzi do parku.
Przesłanka 2: Dzisiaj Ana poszła do parku.
Wniosek: Dzisiaj Ana poszła do parku, bo jest niedziela.
Z drugiej strony przesłanki mogą być prawdziwe, a wniosek błędny. W tym przykładzie pierwsza przesłanka nie jest bezwarunkowa, więc może być tak, że Ana idzie do parku w każdy inny dzień tygodnia, niekoniecznie w niedzielę.
Przesłanka 1: Wszystkie ptaki mają pióra i dziób.
Przesłanka 2: Kurczaki mają pióra i dziób.
Wniosek: Kurczaki to ptaki.
W tym przykładzie przesłanka pierwsza i druga są prawdziwe, stąd wniosek jest słuszny. Kurczaki, podobnie jak inne ptaki, mają pióra i dziób.
Założenie w filozofii
Badanie przesłanek sięga wstecz do wkładu Arystotelesa w starożytnej Grecji, w którym ustala on właściwy sposób, w jaki dwie przesłanki mogą generować wniosek, tj. sylogizm.
Sylogizm to rozumowanie dedukcyjne lub argument, z którego wyciąga się wniosek z dwóch sądów zwanych przesłankami. Dwie przesłanki składające się na sylogizm nazywane są przesłanką główną (zawierającą orzeczenie wniosku) i przesłanką drugorzędną (zawierającą podmiot wniosku).
Główne założenie: kobiety noszą obcasy.
Drobne założenie: Lucia jest kobietą.
Wniosek: Lucia nosi szpilki.
W tym przykładzie wniosek wynika z rozumowania przesłanek, które przechodzą od ogółu do szczegółu. Łatwo więc stwierdzić, że Lucia jako kobieta nosi szpilki.
- Sylogizm.
- Typy argumentów
Domniemana przesłanka
Niejawne przesłanki to te, które nie są wymienione ani wyjaśnione, ale są brane za pewnik i można je wywnioskować na podstawie przedstawionych argumentów.
Domniemane założenia: Wszystkie dzieci lubią się bawić. Pedro gra codziennie.
Wniosek: Pedro jest chłopcem.
Argumenty podane w przykładzie prowadzą do wniosku, że Pedro jest chłopcem i dlatego lubi się bawić.
