Czym jest filogeneza:
Filogeneza to gałąź biologii, która zajmuje się badać pochodzenie i ewolucję istot żywych.
Filogeneza służy do ustalania relacji między organizmami na podstawie ich DNA, RNA, anatomii, embriologii, morfologii i innych interesujących danych biologicznych. Uzyskane informacje pomagają lepiej zrozumieć ewolucję różnych gatunków, ich podobieństwa, różnice, relacje i ich rolę w filogenetycznym drzewie życia.
Filogeneza to słowo złożone z terminów greckich fylon (rasa, grupa, plemię), gen (generować) e ía (jakość). Odnosi się do badania pochodzenia gatunku lub grupy.
Słowo to zostało wymyślone przez niemieckiego przyrodnika i filozofa Ernsta Haeckela pod koniec XIX wieku w ramach jego badań opartych na teorii Darwina.
Rozwój filogenezy
Karol Darwin, twórca teorii ewolucji, był pierwszą osobą, która zaproponowała system klasyfikacji istot żywych według ich pochodzenia.
Ta klasyfikacja znalazła odzwierciedlenie w jego książce Pochodzenie gatunków z ilustracją drzewa, którego pień nawiązuje do wspólnego pochodzenia żywych istot. Stamtąd wyrasta szereg gałęzi, które reprezentują różne znane do tej pory gatunki.
Z tego powodu ten rodzaj schematu jest również znany jako drzewo życia lub drzewo filogenetyczne.
W 1966 roku niemiecki biolog Willi Hennig położył podwaliny pod analizę filogenetyczną i stworzył systematykę filogenetyczną, z której wyłoniły się dwie gałęzie: systematyka Henniga i systematyka kladystów, czyli kladyzm. Każdy z nich broni idei badania gatunków według różnych parametrów.
Kladystowski system filogenetyczny
Zajmuje się badaniem grup monofiletycznych, czyli grup gatunków, które mają wspólnego przodka. W przypadku kladystów filogenezę należy analizować wyłącznie z grup monofiletycznych, znanych również jako klady.
Przykład grupy monofiletycznej to ptaki i gady, gdyż do tej pory uważa się, że pochodzą od wspólnego przodka.
Hennigian system filogenetyczny
Zbadaj grupy parafiletyczne, które są grupami gatunków o wspólnym przodku i niektórych potomkach. Ponieważ wyklucza pewne elementy, nie jest uważany za grupę naturalną, ale raczej za grupę stworzoną dla celów metodologicznych.
Przykład grupy parafiletycznej to obecne gady, których klasyfikacja uwzględnia ptaki jako kolejną grupę potomków wspólnego przodka.
Systematyka Henniga bada również grupy polifiletyczne, czyli grupy gatunków, w których nie bierze się pod uwagę najnowszego wspólnego przodka. Jest to również grupa sztuczna, stworzona z połączenia gałęzi rozsianych w drzewie filogenetycznym.
Przykład grupy polifiletycznej są to kręgowce stałocieplne, które w tym przypadku grupowałyby ptaki i ssaki, nie biorąc pod uwagę ich wspólnego przodka.
Podsumowując, systematyka kladystów jest odpowiedzialna za badanie grup monofiletycznych, a systematyka Henniga bada grupy niemonofiletyczne (parafiletyczne i polifiletyczne).
Filogeneza i taksonomia
Zarówno filogeneza, jak i taksonomia mają ten sam cel, którym jest klasyfikacja istot żywych. Filogeneza uwzględnia jednak pochodzenie, pochodzenie i wspólne cechy między gatunkami.
Ze swojej strony taksonomia odpowiada za identyfikowanie i organizowanie żywych istot w sposób hierarchiczny. Główna kategoria to domena, a ostatnia kategoria to gatunki, jak pokazano poniżej:
- domena.
- Królestwo.
- Krawędź lub podział.
- Klasa.
- Zamówienie.
- Rodzina.
- Płeć.
- Gatunki.
