Czym jest ekspresjonizm:
Jest to znane jako ekspresjonizm dla jednego z awangardy artystyczne i literackie XX wieku. Ekspresjonizm pojawił się w Niemczech, którego pierwsze przejawy pojawiły się w 1905 roku, ale nabrały siły po I wojnie światowej.
Ekspresjonizm poszukuje uchwycić podmiotowość ludzkich emocji, kontrastując z poprzednimi ruchami, takimi jak impresjonizm, który przede wszystkim szukał obiektywizmu.
Jako awangardowy ruch artystyczny stara się wyrazić człowieka w obliczu nowoczesnego i uprzemysłowionego społeczeństwa, zazwyczaj poprzez uczucia udręki, bólu i rozpaczy.
Charakterystyka ekspresjonizmu
Ekspresjonizm to ruch artystyczny, który reprezentuje emocje samego malarza w obliczu społeczeństwa pełnego nędzy, udręki, samotności i wojen.
Ten nurt artystyczny posługuje się przesadą i zniekształceniem, aby przedstawić swoje tematy, w celu zintensyfikowania przesłania, które chce przekazać swoim widzom, często spotyka się na obrazach oszpecone i udręczone twarze.
Poszukiwanie obiektywnego obrazu subiektywizmu ludzkich emocji i uczuć sprawia, że ekspresjonizm skłania się do używania linii, mocnych i czystych kolorów w przeciwieństwie do pokręconych i agresywnych form.
Ekspresjonizm wychwala wolność jednostki poprzez subiektywność i irracjonalność, która jest naturalnie ludzka. Tematy bywają uważane za wywrotowe, a nawet zdeprawowane, uchwycone za pomocą metafizycznych środków plastycznych, które mają na celu doprowadzić widza do introspekcji.
Ekspresjonizm w sztuce
Krzyk, Edvard Munch, wersja 1893 (po lewej), wersja 1910 (po prawej).
Ekspresjonizm to jeden z nurtów artystycznych należących do awangardy współczesności.
Ekspresjonizm jako taki jest uważany za ruch sam w sobie dopiero po Wielkiej Wojnie, ponieważ w swoich pierwszych przejawach był uważany za część fowizmu i kubizmu.
Norweski malarz Edvard Munch (1873-1944) uważany jest za ojca ekspresjonizmu z 4 wersjami swojego obrazu Krzyk, w którym można poczuć i usłyszeć egzystencjalną udrękę namalowanej postaci.
Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdza się z kolei, że prekursorem nurtu ekspresjonistycznego jest holenderski malarz postimpresjonistyczny Vincent Van Gogh (1853-1890).
Abstrakcyjny ekspresjonizm
Nr 5 / Nr 24, Marek Rothko, 1948.
Abstrakcyjny ekspresjonizm był artystycznym ruchem awangardowym, który pojawił się w Nowym Jorku w Stanach Zjednoczonych w latach 40., po II wojnie światowej.
Ten nurt artystyczny charakteryzowały duże formaty oraz wykorzystanie plam i linii, poprzez spontaniczne wykonanie, z pominięciem konwencji estetycznych.
Był wynikiem połączenia aspektów niemieckiego ekspresjonizmu i sztuki abstrakcyjnej lub abstrakcjonizmu.
Jackson Pollock (1912-1956) jest uważany za prekursora abstrakcyjnego ekspresjonizmu, a niektóre z jego najbardziej znanych prac to: Nr 5 od 1948 i nr 3 1949. Możemy znaleźć innych przedstawicieli, takich jak: Mark Rothko (1903-1970) i Perle Fire (1905-1988).
Ekspresjonizm w literaturze
W literaturze ekspresjonistycznej, znanej na ogół ze swoich dramatów, tematy takie jak strach, szaleństwo, wojna, utrata tożsamości i koniec świata są sposobem na opisanie w słowach ówczesnego społeczeństwa burżuazyjnego.
Jednak w kompozycjach literackich wykorzystywane są również inne motywy, takie jak ułuda, miłość i natura. Niektórzy z głównych prekursorów literatury ekspresjonistycznej to dramaturdzy:
- Georg Buchner (1813-1837): Śmierć Dantona (1833),
- Frank Wedekind (1864-1918): Wiosenne przebudzenie (1891),
- August Strindberg (1849-1912): panna Julia (1888).
Ekspresjonizm w rzeźbie
Mściciel (Der racher), Ernst Barlach, 1914.
Rzeźba ekspresjonistyczna różniła się w zależności od artysty, ale łączyła je tematyka zniekształcania form i kształtowania się emocji w rzeźbie i nie tylko w ekspresji.
Do najbardziej uznanych przedstawicieli ekspresjonizmu należą Ernst Barlach (1870-1938) i Wilhelm Lehmbruck (1881-1919).
Ekspresjonizm w architekturze
Wieża Einsteina, Poczdam, Niemcy, Erich Mendelsohn, 1921.
Podobnie jak w rzeźbie, w architekturze obserwuje się zniekształcenie form zbliżające się do motywów gotyckich, romantycznych i rokokowych w porównaniu do klasycyzmu.
Podobnie dominowały w nim motywy zjawisk przyrodniczych, takich jak m.in. góry, błyskawice, szkło.
Architektura ekspresjonistyczna podjęła się zastosowania nowych materiałów i tym samym poszerzyła możliwości wielkoseryjnej produkcji materiałów budowlanych, takich jak np. szkło i cegła.
Głównymi ekspresjonistycznymi architektami byli:
- Erich Mendelsohn (1887-1953): największy przedstawiciel architektury ekspresjonistycznej,
- Bruno Taut (1880-1938): Bramy Hufeisensiedlung w Berlinie, Niemcy (1920),
- Walter Gropius (1883-1969): późniejszy założyciel szkoły Bauhaus.
Ekspresjonizm w muzyce
Muzyka ekspresjonistyczna odrzuca akademickie zasady i konwencje. Do jej największych przedstawicieli należą kompozytorzy: Arnold Schönberg (1874-1951), jego uczeń Alban Berg (18855-1935) i Anton von Webern (1883-1945).
