Czym jest ekologia:
Ekologia to dział biologii, w którym badane i analizowane są interakcje między organizmami żywymi a siedliskiem gdzie występują, to znaczy relacje, które istnieją między czynnikami biotycznymi (relacje między żywymi istotami) a czynnikami abiotycznymi (warunki środowiskowe).
Etymologicznie słowo ekologia pochodzi od greckiego ökologie składa się z połączenia greckich słów oikosa, co oznacza „dom”, „dom” lub „mieszkanie” oraz logo, co oznacza „studium” lub „traktat”. W tym sensie ekologia oznacza „naukę domu”.
To Ernst Haeckel, niemiecki naukowiec, stworzył termin ekologia w 1869 roku, aby określić nazwę nauki badającej relacje między żywymi istotami a środowiskiem.
Dlatego też przedmiot badań ekologii Chodzi o określenie, w jaki sposób czynniki abiotyczne (między innymi wilgotność, temperatura) współdziałają z czynnikami biotycznymi (związek między wielką różnorodnością żywych istot występujących w tym samym środowisku).
Dlatego ekologia zwraca szczególną uwagę na to, jak poszczególne cechy siedliska wpływają na rozwój, modyfikację i zachowanie różnych gatunków.
W tym sensie pojęcie ekologii człowieka odnosi się do naukowego badania relacji między człowiekiem a środowiskiem, w tym warunków naturalnych, interakcji oraz aspektów ekonomicznych, psychologicznych, społecznych i kulturowych. Dlatego ekologia koncentruje się na badaniu ekosystemów lub ogólnie populacji.
Podobnie ekologia jest nauką, w której prowadzenie badań nad zmianami, jakim mogą podlegać ekosystemy, z działalności istot ludzkich.
Ważne jest podkreślenie znaczenia badań ekologicznych, które mają charakter multidyscyplinarny, co umożliwia poszerzanie wiedzy w tym obszarze nauki, a także projektowanie strategii i mechanizmów ukierunkowanych na zachowanie i ochronę środowiska.
Z drugiej strony, obecnie pojęcie ekologiczne wykracza poza badania naukowe, jest obecnie częścią kampanii politycznych i ruchów społecznych, które dążą do ochrony i świadomej interakcji człowieka ze środowiskiem.
W związku z tym, ekologia nabrała charakteru ekologicznego a jego celem jest dbanie i utrzymywanie równowagi między działalnością człowieka a działalnością naszego siedliska.
- biologia
- Bilans środowiskowy
- Ekosystem
Główne gałęzie ekologii
Główne kierunki studiów i badań, na które dzieli się ekologia, to:
- Autoekologia: dział ekologii badający, jak przebiegają adaptacje gatunków do określonych warunków czynników abiotycznych.
- Demoekologia (dynamika populacji): oddział, który bada, z ekologii i demografii, główne cechy społeczności lub populacji zajmujących określone siedlisko.
- Synekologia (ekologia społeczności): gałąź ekologii zajmująca się badaniem interakcji między zbiorowiskami biologicznymi a ekosystemami.
- Agroekologia: branża, która rozpoczyna się od wiedzy z ekologii i agronomii do opracowania modeli produkcji żywności, w których uwzględniony jest zarówno ekosystem, jak i środowisko społeczne.
- Ekofizjologia (ekologia środowiska): dział ekologii zajmujący się badaniem zjawisk fizjologicznych w środowisku, które mogą ulegać zmianom w wyniku różnych zjawisk przyrodniczych lub działalności człowieka.
- Makroekologia: dział ekologii badający powtarzające się na dużą skalę wzorce ekologiczne.
Interakcje ekologiczne
W ekologii badane są procesy, dynamika i interakcje między wszystkimi żywymi istotami w populacji, społeczności, ekosystemie lub biosferze.
Interakcje ekologiczne charakteryzują się korzyścią dwóch żywych istot (harmonijne) lub szkodą jednej z nich (nieharmonijne) i mogą zachodzić między istotami tego samego gatunku (wewnątrzgatunkowe) lub różnych gatunków (międzygatunkowe).
- Harmoniczne relacje wewnątrzgatunkowe: społeczeństwo (organizacja osobników tego samego gatunku) i kolonia (grupa osobników tego samego gatunku o różnym stopniu zależności od siebie).
- Nieharmonijne relacje wewnątrzgatunkowe: kanibalizm oraz konkursy wewnątrzgatunkowe i międzygatunkowe. Są to równorzędne relacje gatunkowe, ale przynajmniej po jednej stronie są szkody.
- Harmoniczne relacje międzygatunkowe: mutualizm (lub symbioza), protokooperacja, inkwilinizm (lub epibioza) i komensalizm.
- Nieharmonijne relacje międzygatunkowe: amensalizm (lub antybioza), roślinożerność, drapieżnictwo, pasożytnictwo i niewolnictwo.
