Czym jest demokracja przedstawicielska:
Demokracja przedstawicielska, znana również jako demokracja pośrednia, jest forma rządów, w której obywatele sprawują władzę polityczną poprzez swoich przedstawicieli, wybieranych w wyborach w wolnych i okresowych wyborach.
Teoretycznie posiadaczem władzy politycznej jest suweren, czyli lud, ale sam jej nie sprawuje. W tym sensie demokracja pośrednia powstaje z powodu trudności związanych ze skutecznym działaniem każdego obywatela narodów milionów ludzi jako aktora politycznego przed państwem, tak że powstaje figura reprezentatywności.
Dlatego demokracja przedstawicielska wykorzystuje mechanizmy uczestnictwa obywateli, takie jak głosowanie, aby dać wybranym przedstawicielom legitymację do działania i podejmowania decyzji w imieniu ich reprezentowanych.
Jako taka demokracja przedstawicielska jest systemem politycznym najszerzej akceptowanym i stosowanym przez światowe demokracje, a także charakterystycznym systemem narodów liberalnych.
Charakterystyka demokracji przedstawicielskiej
Jedną z podstawowych cech tego typu rządu jest reprezentatywność. Musi to zostać poddane decyzji większości, uruchomionej przez mechanizmy demokratyczne, aby spośród szeregu kandydatów wybrać tych obywateli, którzy będą reprezentować naród przed różnymi instancjami państwowymi. W tym sensie istnieje obywatelska i społeczna odpowiedzialność korzystania z prawa do głosowania w celu funkcjonowania systemu przedstawicielskiego.
Reprezentatywność przejawia się zwłaszcza na poziomie władzy wykonawczej, w prezydencjach, gubernatorstwach i burmistrzach, a także na poziomie ustawodawczym, na kongresach, izbach czy zgromadzeniach.
Inną cechą charakterystyczną demokracji przedstawicielskiej jest istnienie partii politycznych składających się z obywateli reprezentujących interesy i ideologie określonych grup ludności. Partie polityczne są organizacjami prawnymi, w związku z czym ich kandydaci czerpią korzyści z organizacji formalnych oraz tantiemy prawne np. od kandydatów niezależnych.
Jak każda demokracja, charakteryzuje się demokratycznymi wartościami, gwarantowaniem praw obywatelskich i dobrobytu oraz rządzeniem zgodnie z zasadami konstytucyjnymi i modelami demokratycznymi.
Przykłady demokracji przedstawicielskiej
Demokrację przedstawicielską można łączyć z innymi formami rządów, generalnie republikańskimi, które opierają się na podziale, równowadze i wzajemnej kontroli władzy w celu zagwarantowania wolności jednostki.
Ponadto demokracja przedstawicielska może również przedstawiać system federalny lub centralistyczny. Federalny system organizacji politycznej państwa składa się z jednostek lub stanów politycznych, współpracowników i podwładnych w ramach systemu rządu federalnego, ale z pewnym poziomem autonomii w stosunku do ich rządu i ustawodawstwa.
Z drugiej strony system centralistyczny nie zapewnia tej niezależności w podejmowaniu decyzji innym podmiotom. Demokracjami przedstawicielskimi, republikańskimi i federalnymi są na przykład państwa takie jak Meksyk czy Argentyna w Ameryce Łacińskiej. Demokracjami przedstawicielskimi, republikańskimi i centralistycznymi są na przykład kraje takie jak Chile i Brazylia w Ameryce Łacińskiej.
Demokracja przedstawicielska i uczestnicząca
Demokracja przedstawicielska lub pośrednia różni się od demokracji uczestniczącej lub bezpośredniej mechanizmami partycypacji.
Wybory są mechanizmem partycypacyjnym par excellence demokracji przedstawicielskiej. Z drugiej strony referenda i plebiscyty to sposoby na realizację demokracji bezpośredniej. Zarówno demokracja przedstawicielska, jak i demokracja uczestnicząca podzielają wartości demokratyczne.
Demokracja pół-przedstawicielska
Demokracja semi-reprezentatywna lub mieszana jest znana jako taka, która łączy cechy demokracji reprezentatywnej i partycypacyjnej.
W ten sposób ludzie swobodnie i okresowo wybierają swoich przedstawicieli w wyborach, a także mają możliwość aktywnego uczestniczenia w sprawach politycznych, podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów interesu publicznego, poprzez uruchamianie konstytucyjnych mechanizmów partycypacyjnych, takich jak inicjatywy ludowe, referenda czy plebiscyty.
Przykładem demokracji półreprezentatywnej jest Wschodnia Republika Urugwaju.
