Czym jest mandala:
Mandala jest koncentryczna struktura projektowa które reprezentują fraktalną lub powtarzalną kompozycję wszechświata i natury.
Mandala to słowo pochodzenia sanskryckiego i oznacza „koło”; reprezentuje jedność, harmonię i nieskończoność wszechświata poprzez równowagę elementów wizualnych.
W języku hiszpańskim obsługiwana jest zarówno najpopularniejsza wersja z wymową poważną (mandala), jak i wymowa esdrújula (mandala).
Charakterystyczną cechą mandali jest stosowanie powtarzających się wzorów geometrycznych.
W kulturach wschodnich, z których pochodzą pierwsze zapisy dotyczące projektowania i używania mandali, mają one na celu ustanie myśli i umysłu, dążąc do osiągnięcia stanu medytacyjnego.
Hindusi jako pierwsi używali mandali jako instrumentu duchowego, chociaż na Zachodzie stali się popularni ze względu na wzory i zastosowania przypisywane buddyzmowi. Jednak mandale nie były zarezerwowane wyłącznie dla Wschodu lub określonej religii, ponieważ podobne reprezentacje geometryczne zostały znalezione w innych kulturach i mają różne zastosowania, wykraczające poza duchowe.
Mandale w buddyzmie
W Tybecie znane są mandale piaskowe, które są złożonymi przedstawieniami wykonanymi przez tybetańskich mnichów buddyjskich jako ćwiczenie duchowe, mające na celu nauczenie lekcji o oderwaniu i uniwersalnym przepływie. Do ich wykonania używa się piasku lub kruszonych i naturalnie barwionych kamieni.
Projekt mandali jest podzielony na cztery ćwiartki, a za każdą z nich odpowiada mnich. Po dniach lub tygodniach ukończenia projektu (wypełnianie luk kolorowym piaskiem), mandala jest niszczona przez mnichów, aby reprezentować skończoność wszystkich rzeczy. Piasek jest zmiatany, przechowywany w słoju i wrzucany do rzeki, aby ponownie zintegrował się z naturą, w ciągłym toku cyklu życia.
- Buddyzm.
- Koło życia.
Mandale w taoizmie
Innym przykładem mandali w kulturze orientalnej jest symbol yin i yang, gdzie skrajności zbiegają się w kręgu, który reprezentuje dualność, która istnieje we wszystkim, co zostało stworzone, zgodnie z zasadami taoizmu.
Taijitu, nazwa symbolu yin i yang, jest rodzajem mandali.
Do yin przypisuje mu się kobiecość, ziemię, ciemność i bierność. Tymczasem on yang reprezentuje męskość, niebo, światło i aktywność. Te dwie podstawowe siły uzupełniają się i są niezbędne do utrzymania równowagi we wszechświecie.
Mandale w kulturze rdzennych Amerykanów
Rdzenni Indianie w północnych Stanach Zjednoczonych i południowej Kanadzie stworzyli „koła lecznicze” lub „koła medyczne”. Projekt tych mandali przewidywał centralny kamienny krąg, który był połączony z większym okręgiem za pomocą promieni lub linii podziału, wykonanych z tego samego elementu.
Ponadto uwzględniono 4 punkty kardynalne (północ, południe, wschód i zachód), kolor, żywioły (ogień, powietrze, ziemię i wodę) oraz ich święte zwierzęta i rośliny. Uważa się, że oprócz wykorzystania do celów leczniczych, koła te były świętym miejscem rytuałów inicjacyjnych.
Aztekowie, mieszkający na terenie dzisiejszej Mezoameryki, również używali mandali. Najbardziej znanym przykładem jest jego kalendarz, który jest zgodny z podstawowymi zasadami tych przedstawień, ponieważ zaczyna się od centralnego okręgu, z którego wielokrotnie promieniują inne postacie.
Fragment kalendarza azteckiego w Muzeum Ameryki w Madrycie (Hiszpania).
W tych mandalach zostało przedstawione niebiańskie sklepienie, stworzenie człowieka i droga, którą należy przebyć w życiu, aby osiągnąć pełnię.
Mandale jako zasób terapeutyczny
Szwajcarski psycholog i psychiatra Carl Gustav Jung (1875-1961) przez 20 lat badał projekty mandali z różnych kultur i znalazł wspólne cechy: fakt, że wzór zawsze zaczyna się od środka, jest ograniczony figurą geometryczną, która zwykle jest kołem lub wielokąt, a pozostałe figury można zastąpić figurami do nich podobnymi, takimi jak kwiaty czy krzyże.
Dla niego reprezentacje te były eksterioryzacją zbiorowej nieświadomości, wyrazem całości bytu, a zatem mogły być wykorzystane jako zasób terapeutyczny do pracy nad tymi aspektami emocjonalnymi, które zostały wyparte lub nierozpoznane.
Według psychologa Car Gustava Junga mandale ujawniają informacje o nieświadomych procesach ich autora.
W dzisiejszych czasach rozpowszechniło się stosowanie mandali jako techniki terapeutycznej i antystresowej. Można go wdrożyć na wiele sposobów:
- Stworzenie mandali: osoba zaczyna od kilku podstawowych wskazówek i ma zamiar narysować i pokolorować swoją mandalę. Użycie geometrycznych kształtów i dobranych kolorów dostarcza terapeucie informacji o określonych stanach emocjonalnych.
- Kolorowanie mandali: Podobnie jak w poprzednim przypadku zwraca się uwagę na wykorzystanie użytych kolorów, ale w tym przypadku opiera się na wcześniej przygotowanym projekcie.
- Wizualizuj mandalę: osoba otrzymuje już opracowaną mandalę i musi ją obserwować przez kilka minut w celu wywołania stanu relaksu.
Każdą z wymienionych technik można wykonać samodzielnie. W rzeczywistości w ostatnich latach popularne stało się wykorzystywanie notatników do tworzenia lub kolorowania mandali, co tłumaczy przepełnienie tego zasobu jako narzędzia antystresowego.
