Czym jest współczesna filozofia:
Współczesna filozofia to taka, która Obejmuje nurty filozoficzne, które pojawiły się od końca XIX wieku do początku XX wieku, aż do chwili obecnej.
Prądy te charakteryzują się poszukiwanie odpowiedzi na szereg problemów społecznych, politycznych i ekonomicznych.
Filozofii współczesnej nie należy mylić z filozofią nowożytną, ponieważ ta ostatnia powstała przed XIX wiekiem, co odróżnia ją od filozofii współczesnej, której głównym tematem badań i analiz jest człowiek i rozum.
Wśród poprzedników filozofii współczesnej można wymienić m.in. Immanuela Kanta (idealizm niemiecki), Aguste Comte (pozytywizm), Karola Marksa i Fryderyka Engelsa (materializm dialektyczny).
Nurty filozoficzne, które pojawiły się w tym okresie, zwane filozofią współczesną, pojawiły się pośród ważnych wydarzeń historycznych i ich społecznych konsekwencji, wśród których można wymienić dwie wojny światowe.
Filozofia współczesna stara się więc w dużej mierze odpowiadać na różne pytania dotyczące kwestii społecznych i działań, jakie człowiek musi wykonać, aby osiągnąć dobro wspólne.
W rzeczywistości współcześni filozofowie byli odpowiedzialni za instytucjonalizację swoich nurtów filozoficznych w taki sposób, aby ich badania były dostępne dla każdego, aby pogłębić ich znaczenie i analizę.
Podobnie w filozofii współczesnej wyróżnia się dwa główne podejścia: filozofię analityczną i filozofię kontynentalną, z których wyłaniają się inne gałęzie filozoficzne.
Główne nurty filozofii współczesnej
Poniżej przedstawiono nurty, które wyłoniły się z dwóch głównych podejść do współczesnej filozofii, którymi są filozofia analityczna i filozofia kontynentalna.
Filozofia analityczna
Filozofia analityczna powstała na początku XX wieku po pracach i analizach wybitnych filozofów, takich jak Bertrand Russell, George Edward Moore, Ludwig Wittgenstein, Karl Popper, Gottlob Frege, różnych członków Koła Wiedeńskiego, Saul Kripke, Donald Davidson, m.in.
Duża część tych filozofów wykonywała swoją pracę na uniwersytetach, posiadała więc rozległą wiedzę akademicką. Jednak wcześniej, w XVIII i XIX wieku, wielu filozofów ustanowiło swoje stanowiska poza środowiskiem akademickim.
Filozofia analityczna została w dużej mierze wymyślona przez filozofów anglosaskich m.in. w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Australii i Nowej Zelandii.
Ta gałąź filozoficzna charakteryzowała się skupieniem się przede wszystkim na analizie języka i wiedzy poprzez rozwój logiczny i jego uzasadnienie. Z tego powodu filozofia analityczna okazała się końcem badań naukowych.
Wykazuje również sprzeciw wobec idealizmu, dialektyki i różnych stanowisk filozofii kontynentalnej. Jest nawet sceptycznie nastawiona do metafizyki.
W XX wieku pojawiły się nowe nurty filozoficzne wywodzące się z filozofii analitycznej, takie jak:
- Pozytywizm logiczny: znany również jako empiryzm logiczny jest gałęzią filozofii, która bierze ludzkie doświadczenia za odpowiedzialne za tworzenie idei i wiedzy.
- Filozofia języka: dział filozofii zajmujący się badaniem języka, a zwłaszcza jego znaczenia, użycia języka i jego interpretacji.
- Filozofia umysłu: gałąź filozofii badająca umysł i powiązana z epistemologią.
- Epistemologia: gałąź filozofii badająca metody i aktualność wiedzy naukowej.
Filozofia kontynentalna
Filozofia kontynentalna składa się z gałęzi filozoficznych, które kontrastują z filozofią analityczną i które zostały rozwinięte między XIX a XX wiekiem w Europie kontynentalnej.
Filozofia kontynentalna charakteryzuje się spekulacją, odrzuceniem scjentyzmu, brakiem analizy i do pewnego stopnia kontynuacją postulatów Immanuela Kanta.
Jego główni myśliciele to m.in. Edmund Husserl, Jean Paul Sartre, Martin Heidegger, Michael Foucault, Albert Camus, Jacques Derrida, Giles Deleuze, Theodor Adorno, Max Horkheimer, Claude Lévi-Strauss.
Niektóre z gałęzi filozoficznych należących do filozofii kontynentalnej to:
- Fenomenologia: idealistyczny nurt filozoficzny, który bada i opisuje ukazane zjawiska świadomości.
- Egzystencjalizm: nurt filozoficzny zajmujący się udzielaniem odpowiedzi na podstawowe problemy człowieka.
- Strukturalizm: filozoficzne podejście, które koncentruje się na analizie języka, kultury i społeczeństwa.
- Hermeneutyka: gałąź filozofii zajmująca się rozumieniem ludzkich wydarzeń z uwzględnieniem kontekstu, w jakim one występują. Można ją również rozumieć jako Teorię Prawdy według filozofa Hansa-Georga Gadamera.
