Charakterystyka renesansu

Renesans to etap w historii Europy, który obejmuje mniej więcej od XIV wieku do pierwszej połowy XVI wieku. Miała swoje epicentrum we Włoszech, a stamtąd rozszerzyła się na resztę kontynentu. Był to okres naznaczony chęcią ożywienia wartości klasycznej starożytności grecko-rzymskiej.

Aby lepiej to zrozumieć, poznajmy niektóre z jego podstawowych funkcji.

Renowacja starożytności klasycznej

Rafael Sanzio: Szkoła Ateńska. 1511. Malowanie freskowe. 500 x 770 cm.

Renesans miał swój początek na terenie dzisiejszych Włoch, ponieważ region ten był epicentrum Cesarstwa Rzymskiego. Dla tego pokolenia, które doznało spustoszeń spowodowanych czarną śmiercią i średniowiecznym obskurantyzmem, przeszłość cesarskiego Rzymu stała się tęsknotą za odnowieniem.

Dlatego renesans poświęcono odnowieniu filozoficznych i estetycznych walorów starożytności, w tym ratowaniu dokumentów napisanych po łacinie, grece i arabsku oraz tłumaczeniu ich na języki wulgarne, a także przywracaniu walorów plastycznych i tematycznych sztuki.

Sekularyzacja społeczeństwa

Średniowiecze cechowała władza kościelna, która kontrolowała nie tylko politykę, ale także produkcję kulturalną. Wraz z Renesansem sektory obywatelskie zaczęły konkurować z Kościołem i zyskały wpływy polityczne, gospodarcze, kulturalne i artystyczne.

Kultura, czyli nauka, filozofia i sztuka, osiągnęły w tym okresie znacznie szerszy i bardziej płodny rozwój dzięki swobodzie tematycznej i zastosowanym nowym metodom studiowania.

Antropocentryzm

Antropocentryzm był doktryną myśli, która umieszczała człowieka w centrum życia. Doktryna ta była ideologicznym dyskursem renesansu i była odpowiedzią na teocentryzm okresu średniowiecza. Nie znaczy to, że odrodzenie było czasem „ateizmu”, ponieważ było to wciąż wierzące społeczeństwo. Jednak człowiek był ceniony jako godny przyjemności i wolności. To utorowało drogę humanizmowi.

Wielokrotny człowiek i uczony

Renesans stworzył więc ideał człowieka wielorakiego i uczonego, to znaczy jednostki, która zgromadziła wiedzę o wszystkich ówczesnych dyscyplinach i potrafiła je w spójny sposób wyartykułować. Więc jest humanistą.

Racjonalizm

Humanizm i antropocentryzm przyjęły, jako postawę życiową, praktykę myślenia racjonalistycznego. Powodem byłoby dla ludzi renesansu narzędzie wiedzy, które pozwoliłoby im ujawnić świat, który średniowieczny obskurantyzm ukrywał.

Rozwój myśli naukowej

Tak więc rzeczy, Renesans był przekonany, że wszystko można wytłumaczyć nauką. Z tego powodu nauka rozkwitła, a naukowcy tacy jak Nicolás Copernicus, Galileo Galilei, Alonso de Santa Cruz, Miguel Servet i sam Leonardo Da Vinci się wyróżniali.

Wielkie wynalazki

Stara prasa drukarska.

To odnowione zainteresowanie nauką zostało również wzmocnione przez niektóre wynalazki, takie jak ruchoma prasa drukarska,, co ułatwiło obieg ksiąg, w tym Biblii, która do tej pory była ręcznie reprodukowana przez mnichów kopistów.

Inne wielkie wynalazki tego czasu naznaczyły historię ludzkości: kompas, Teleskop Galileusza i broń prochowa.

W ten sam sposób badania pozostawiły postępy w różnych dziedzinach, które służyły jako poprzednicy późniejszych wynalazków w historii. Tak jest na przykład w przypadku badań Leonarda da Vinci nad śrubą lotniczą i szybowcem.

• Druk.
• Kompas.
• Teleskop.

Indywidualizm

Renesans pozwolił na pojawienie się koncepcji indywidualistycznej, jako idei samooceny, poczucia własnej wartości, samokwalifikacji i samookreślenia człowieka. Jeśli człowiek staje się centrum odniesienia życia, jeśli jego wolność i przyjemność zyskuje godność, to wartościowanie jednostki następuje bez konieczności podporządkowania się sprawie zbiorowości.

Wielki rozwój sztuki i literatury

W tym okresie sztuka była doskonałym pokazem zarówno pod względem technik i gatunków, jak i tematów, które należy poruszyć. Był to złoty wiek sztuki, która pod wpływem ducha nauki była postrzegana jako forma wiedzy.

Pojawiły się wszelkiego rodzaju nowe gatunki i nowe techniki. W literaturze miały miejsce narodziny eseju jako gatunku literackiego. Teatr mógł wreszcie otworzyć się poza zakon religijny i zebrać troski życia świeckiego.

W sztukach plastycznych pojawiło się malarstwo olejne, które pozwoliło uwolnić malarstwo od malowideł ściennych. Pojawił się także gatunek portretu, charakterystyczny dla renesansowego indywidualizmu. Podobnie pojawiły się nowe techniki obrazowe, takie jak perspektywa liniowa, a wraz z nią wielki rozwój skrótów perspektywicznych; światłocień, sfumaitp.

Rzeźba i architektura podjęły studia nad starożytnością klasyczną i osiągnęły bardzo wysoki poziom doskonałości i monumentalności.

Architektura miała nowe przebudzenie, które dążyło do większej racjonalizacji przestrzeni. Nie tylko przejęły elementy estetyczne z rzymskiej przeszłości, ale nadały im nowe zastosowanie i funkcjonalność, co pomogło stworzyć nową architekturę.

Pojawienie się warsztatów artystów

Jednak odnowa sztuki przyniosła pojawienie się warsztatów pod kierunkiem artysty. W konsekwencji w okresie renesansu nastąpiło rozdzielenie między artystami i rzemieślnikami z jednej strony a pojęciami sztuki i rzemiosła z drugiej.

Pojawienie się patronatu

Bronzino: Szczegóły Portret Lorenza de Medici, patron. XV wiek. Obraz olejny.

Renesans ożywił rzymską praktykę ochrony artystów i sztuki. Dzieje się tak dlatego, że z jednej strony rozpoznał w sztuce przedmiot inwestycji ekonomicznej. Z drugiej strony widzieli w sztuce sposób na oddawanie chwały Bogu, służenie miastu i oddawanie chwały sobie.

Jednymi z najważniejszych patronów byli członkowie rodziny Medici, Sforzowie, Bentivoglios, Este i oczywiście Watykan, ostatecznie reprezentowani przez członków tych rodzin jako Medici. Wyróżniały się również postacie takie jak Vittoria Colonna, Federico II Gonzaga i książęta Urbino.

Rozwój gospodarki handlowej. Schemat produkcji protokapitalistycznej

Gospodarka renesansu daje wielki impuls sektorowi pierwotnemu. Duże znaczenie będzie miał przemysł włókienniczy i wydobywczy, a także sektor handlu, który dla niektórych badaczy kwalifikuje się jako model protokapitalistyczny. Kontrastowało to z poprzednim okresem historycznym, gdzie bogactwo wiązało się z posiadaniem ziemi.

Rozwój sektora bankowego

W tym okresie dynamiczny rozwój gospodarczy pozwolił na pojawienie się sektora bankowego i rozmnożenie wszelkiego rodzaju lichwiarzy i lichwiarzy.